Ik heb gehoord dat je voor het ontwerpen van een elektrische auto zeldzame materialen moet gebruiken en dat hun extractie veel vervuilt. Ook zouden de batterijen van deze elektrische auto’s niet recyclebaar zijn, wat ook vervuilend zou zijn. Is dat echt het geval?
Antwoord : Joeri van Mierlo, professor bij VUB, hoofd van de Mobility, Logistics and automotive technology research centre (MOBI) (*)
Elektrische wagens stoten de helft minder broeikasgassen uit in vergelijking met benzine of diesel wagens indien men rekening houdt met hoe we in Europa elektriciteit opwekken. In België is dat zelfs 3 tot 4 keer minder en als men gebruikt maakt van hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie is dit meer dan 10 keer minder. Steenkool of aardolie gebruiken om elektriciteit te maken om je batterij van je elektrische wagen op te laden is geen optie, want dan stoot je ongeveer evenveel uit dan benzine en diesel wagens.
Deze cijfers zijn gebaseerd op een levenscyclus analyse (LCA). Een dergelijke wetenschappelijke analyse houdt niet enkel rekening met de emissies uit de uitlaatpijp van je voertuig, maar ook met de productie van de brandstof of elektriciteit (well-to-wheel) alsook met de ontginning van grondstoffen voor de productie van het voertuig en het materiaal dat eventueel kan gerecycleerd en herbruikt worden op het einde van de levensduur van het voertuig. Op “well-to-wheel” basis stoten elektrische wagens vier keer minder fijn stof en 20 keer minder stikstofoxiden (NOx) uit. Dat is dan weer goed voor de luchtkwaliteit en onze gezondheid.
Het is echter belangrijk ervoor te zorgen dat de nodige voorzorgsmaatregelen worden genomen bij de winning van grondstoffen in Afrika, Zuid-Amerika of China, zoals geen kinderarbeid en veilige ontginging van grondstoffen. Bodemverontreiniging bij de winning en verwerking van mineralen is een reëel probleem, vooral in onstabiele regio’s waar deze activiteit slecht onder controle is of is geweest, met name in Congo. Een negatief effect van kobalt op de gezondheid van kinderen is gedocumenteerd [5]. De Europese autoconstructeurs waken hierover. Wat kobalt betreft, vereisen ze een certificering van de productievoorwaarden door de leveranciers. Het probleem komt niet specifiek voort uit elektrische auto’s, maar uit de arbeidsomstandigheden en gebrek aan bescherming van het milieu in sommige gebieden.
Tevens worden er nieuwe lithium batterijen ontwikkeld die minder Kobalt nodig hebben. Dit is ook voordelig voor de prijs van de batterijen. Tot slot is recyclage van materialen essentieel. Umicore heeft daartoe bijvoorbeeld een fabriek gebouwd in Hoboken die lithiumbatterijen kan recycleren.
Om de vervuiling, en met name de uitstoot van broeikasgassen, te verminderen, is het tenslotte van essentieel belang om hernieuwbare energiebronnen te gebruiken om het voertuig op te laden en de batterij te produceren. Het gebruik van wegvoertuigen is momenteel dominant in vergelijking met andere transport modi en is de laatste tien jaar in België toegenomen: deze vervoerswijze staat niet op het punt te verdwijnen en de impact ervan op het milieu moet dus worden beperkt. Geen enkel voertuig heeft momenteel echter “nul-emissies”. Daarom is het belangrijk om de uitstoot te verminderen door gebruik te maken van voertuigen van de juiste grootte: het bereik van elektrische voertuigen kan nu 500 km bereiken, maar veel toepassingen kunnen met kleinere voertuigen en accu’s worden bereikt – dit betekent evenveel minder vervuiling tijdens de productie en een lichter voertuig met minder verbruik. Meer in het algemeen zijn er natuurlijk nog andere manieren om de verkeershinder te verminderen: vermindering van de verplaatsingsbehoeften (telewerken, ruimtelijke ordening), gebruik van elektrisch openbaar vervoer of de fiets…
(*) http://mobi.vub.ac.be/mobi/team-member/prof-dr-joeri-van-mierlo/
Voor meer informatie:
[1] https://www.mdpi.com/1996-1073/7/3/1467
[2] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352146517305513
[3] https://link.springer.com/article/10.1007/s11367-014-0788-0
[4] https://www.transportenvironment.org/publications/electric-vehicle-life-cycle-analysis-and-raw-material- availability
[5] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0013935109000814
[6] http://mobi.vub.ac.be/mobi/news/electric-driving-sparking-your-interest/
[7] http://mobi.vub.ac.be/mobi/news/electric-vehicles-dust-is-coming-from-the-netherlands/
Opmerking:
Dit antwoord kan in de toekomst worden aangevuld of aangepast als nieuwe elementen dit vereisen. Het zou echter moeilijk zijn om alle verwante onderwerpen, d.w.z. alle alternatieven voor benzine- of dieselvoertuigen, in één antwoord te behandelen. Dit antwoord werd beoordeeld door Philippe Marbaix (UCL), Sara Vicca (UAntwerpen), Patrick Brocorens (UMons) en Michel Crucifix (UCL). De tekst is de verantwoordelijkheid van de auteur. Deze vraag verscheen origineel op www.klimaatvragen.be.